در گذشته فقط شیرهای واشری در بازار وجود داشت، اما امروزه انواع شیرآلات بهداشتی با تنوع مدل‌ها و رنگ‌های مختلف در بازار ارائه می‌شود و انتخاب از میان آنها، به سلیقه و کاربرد مورد نظر شما بستگی دارد. در مقاله قبل درباره بررسی انواع شیرآلات بهداشتی از نظر نحوه عملکرد و ساختار داخلی پرداختیم که در این لینک می‌توانید آن را بخوانید.
در این مقاله نیز به انواع شیرآلات بهداشتی از نظر ساختار ظاهری به همراه کاربرد آنها خواهیم پرداخت، تا در هنگام خرید شیرآلات و نصب آنها بتوانید بهترین انتخاب را داشته باشید.
اگر به بورس انواع شیرآلات سری زده باشید، متوجه شده‌اید که مدل‌های بسیار زیاد و متنوعی از شیرآلات در بازار وجود دارد که ممکن است انتخاب را برای شما سخت کند.
شیرآلات امروزه نه تنها برحسب جنس بلکه بر اساس عملکرد و تکنولوژی روز در انواع مختلف طراحی و تولید می‌شوند. هر یک از انواع مدل‌های شیرآلات اهرمی، کلاسیک، شیرآلات توکار، چشمی و … معایب و مزایای خاصی دارند که در این مطلب به آن می‌پردازیم.
انواع شیرآلات بهداشتی
زیبایی و نقش شیرآلات در مکان‌هایی نظیر حمام، سرویس بهداشتی و آشپزخانه، کارخانه‌ها مختلف را وادار کرده تا روز به روز شیرآلات جدیدتری به بازار عرضه کنند.
شیرآلات از جمله لوازم و تجهیزات ضروری در ساختمان هستند که نه تنها از نظر کاربرد اهمیت ویژه‌ای دارند بلکه حضور آنها در دکوراسیون داخلی نیز نقش فوق‌العاده‌ای در زیبایی فضا ایفا می‌کند.
برای داشتن خانه‌ای زیبا و مدرن باید شیرآلات آن را دقیق‌تر انتخاب نمایید که این امر نه تنها بر مبنای زیبایی صورت نمی‌گیرد، بلکه باید اطلاعاتی نیز در زمینه کیفیت محصولات و کارایی آنها به دست آورید. در ادامه شما را با انواع شیرآلات بهداشتی از نظر ساختار ظاهری آشنا می‌کنیم.
شیرآلات بهداشتی ساده
شیرآلات ساده جزء نوستالژیک‌ترین شیرآلات هستند. به صورت ساده می‌توان گفت این شیرآلات از نوع شیرهای پیچی بودند که در دو حالت شیرهای مخلوطی گرم و سرد و شیرهای غیر مخروطی یا شیرهای شلنگی وجود داشتند.
شیرآلات بهداشتی کلاسیک (دو دستگیره‌ای)
شیرآلات کلاسیک یا شیرآلات دو دستگیره‌ای درواقع قدیمی‌ترین نوع از انواع شیرآلات بکار رفته در سرویس بهداشتی و آشپزخانه‌ها هستند و به نسل قدیم شیرآلات ساختمانی تعلق دارند.
این شیر آب‌ها دارای دو دستگیره در دو طرف خود هستند و امکان تنظیم فشار آب با هر دستگیره وجود دارد. در واقع در این نوع شیرآلات یک دستگیره مخصوص آب سرد و دستگیره دیگر مخصوص آب گرم است.
دو دستگیره پیچی این شیرآلات، این امکان را به وجود می‌آورد که تنظیم دما و فشار جریان آب سرد و گرم به صورت جداگانه ممکن باشد.
به این دلیل که در شیرآلات دو دستگیره‌ای، هر دستگیره فقط برای آب سرد و یا فقط برای آب گرم اختصاص می‌یابد، مخلوط کردن آب سرد و گرم بایستی با چرخاندن هر دو دستگیره انجام شود.
در ساختار انواع شیرآلات کلاسیک قطعه‌ای به نام مغزی جریان آب را کنترل می‌کند که با پیچش دستگیره توسط فرد، مغزی در محل مربوطه جا به جا می‌شود و بسته به جهت پیچش راه خروج آب را مسدود و یا باز می‌کند.
این نوع شیرآلات رایج‌ترین نوع شیر آب محسوب می‌شوند که توسط آنها می‌توان آب گرم و سرد را استفاده نمود. اما استفاده از آنها به دلیل میزان تماس بالای دست‌ها با دستگیره در مکان‌های عمومی توصیه نمی‌شود.
امروزه استفاده از شیرآلات دو دستگیره نسبت به گذشته کمتر شده است، چرا که برای نصب این شیرآلات نیاز به نصب سه سوراخ است و نسبت به نوع اهرمی به فضای بیشتری نیاز دارند.
انواع شیرآلات بهداشتی اهرمی (تک دستگیره‌ای)
شیرآلات اهرمی یا شیر مخلوط یا شیرآلات تک دستگیره‌ای، از جمله رایج‌ترین و پرکاربردترین شیرآلات در صنعت ساختمان سازی هستند.
امروزه این مدل از شیرآلات همچنین جزو بادوام‌ترین و پرطرف‌دارترین نوع از انواع شیرآلات بهداشتی خانگی نیز محسوب می‌شوند و معمولاً فضای کمی را اشغال می‌کنند.
شیرآلات اهرمی یا همان شیرآلات تک دستگیره‌ای، مدت زیادی است که جایگزین شیرآلات دو دستگیره‌ای شده‌اند و می‌توان گفت مزیت این مدل شیرآلات در این است که در استفاده از آنها برای باز و بسته کردن آب تنها از یک دستگیره یا اهرم استفاده می‌شود.
در واقع باید گفت فشار و دمای جریان آب در شیرآلات اهرمی، همگی تنها توسط یک دسته اهرمی قابل کنترل است. هرچه دسته اهرمی بیشتر به سمت راست چرخانده شود، جریان آب سردتر و با چرخاندن دسته به سمت چپ، جریان آب گرم‌تر می‌شود.
ساختار و مکانیزم شیرآلات اهرمی هم با مدل‌های کلاسیک فرق دارد، در شیرآلات اهرمی قطعه‌ای به نام کارتریج، جایگزین دو عدد مغزی در شیرهای کلاسیک شده است.
کارتریج شیرآلات دارای دو سطح سرامیکی صیقلی است که بر روی هم آب‌بندی شده‌اند. با حرکت دادن دسته اهرمی شیر توسط فرد، سرامیک‌های کارتریج در راستای افقی بر روی یکدیگر می‌لغزند و مجراهای خروجی آب در سطح سرامیک‌ها باز و بسته می‌شوند.
یک دلیل محبوبیت شیرآلات اهرمی سطح بهداشت بالای استفاده از آنها و دلیل دیگر راحتی استفاده از آنها برای مصرف کنندگان است. در این مدل از شیرآلات بهداشتی تنها با حرکت یک دستگیره به سمت چپ یا راست، فشار و دمای آب و میزان گرمی یا سردی آن قابل کنترل است.
شیرهای بهداشتی اهرمی در دو نوع پایه بلند و پایه کوتاه موجود است و مشتریان می‌توانند با توجه به طراحی مکان مورد نظر آنها را انتخاب و خریداری کنند. اصولاً این نوع شیرها در حمام و سرویس بهداشتی نصب می‌شوند، اما بنا به سلیقه می‌توان آنها را در آشپزخانه نیز به کار برد.
انواع شیرآلات بهداشتی هوشمند (اتوماتیک)
از بین انواع شیرآلات بهداشتی شیرآلات هوشمند مجهز به سنسور بوده و فاقد دستگیره برای باز و بسته کردن آب می‌باشند. نحوه عملکرد آنها به این صورت است که وقتی دست در مسیر دید سنسور قرار می‌گیرد، به صورت خودکار آب باز می‌شود و هنگام دور کردن دست، جریان آب قطع می‌شود.
استفاده از انواع شیرآلات بهداشتی هوشمند مانند مدل‌های شیر چشمی، در مکان‌های عمومی مانند بیمارستان‌ها و سرویس‌های بهداشتی، توصیه می‌شود. از آنجا که در این مدل‌ها برای قطع و وصل جریان آب نیازی به تماس دست با دستگیره شیر نیست، بهترین گزینه برای رعایت بهداشت در اماکن عمومی هستند.
از آنجا که شیرآلات هوشمند یا اتوماتیک، جریان آب را بعد از مدتی به صورت خودکار قطع می‌کند، از انواع شیرآلات کم‌مصرف به شمار می‌رود و در صرفه‌جویی در مصرف آب مؤثر است.
شیرآلات بهداشتی چشمی
امروزه به علت کمبود آب، گرایش به سمت استفاده از شیرآلات چشمی افزایش یافته است. این شیرآلات نسل جدید شیرآلات بهداشتی است که به شیرآلات سنسوردار، الکترونیکی، اتوماتیک و یا مادون قرمز معروف هستند و بر اساس جدیدترین تکنولوژی به بازار عرضه می‌شوند.
عملکرد این نوع شیرآلات با استفاده از سنسور چشمی زیر شیر است که با برق و باتری کار می‌کنند و در زمان قطعی برق، مکانیزم استفاده از باتری فعال می‌شود و می‌توان برطبق روال همیشگی از شیر آب استفاده کرد.
این مدل‌ها نه پیچ دارند و نه اهرم برای قطع و وصل آب، بلکه تنها با قرار دادن دست در زیر شیر، آب به جریان افتاده و با کشیدن دست جریان آب قطع می‌شود. سنسورهایی که در این شیرها تعبیه شده‌اند بر اساس نور مادون قرمز عمل می‌کنند.
اساس عملکرد آنها، ارسال و دریافت سیگنال نور مادون قرمز است. زمانی که مانعی (مثلاً دست شخص) در میدان دید سنسور مادون قرمز قرار می‌گیرد، جریان آب برقرار می‌شود و معمولاً پس از گذشت 40 ثانیه به صورت خودکار قطع می‌شود.
این شیر آب‌ها بیشتر در مکان‌هایی نظیر فرودگاه‌ها، بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها، سازمان‌های دولتی، هتل‌ها و … نصب می‌گردند و منجر به کاهش مصرف آب و جلوگیری از انتقال باکتری‌های پوستی در اثر برخورد با شیر می‌شوند. در منازل نیز از شیرآلات الکترونیکی در دستشویی و آشپزخانه استفاده می‌شود.
شیرآلات بهداشتی لمسی
نوع دیگر شیرآلات هوشمند نیز وجود داند که در آنها تماس کوتاه دست با عَلَم و یا بدنه شیر، باعث قطع و وصل شدن جریان آب می‌شود. این تکنولوژی کاربرد بسیاری در آشپزخانه دارد. در صورتی که کف و یا انگشتان دست کاربر به مواد غذایی آغشته باشد، با تماس پشت دست و یا ساعد، جریان آب برقرار می‌شود.
انواع شیرآلات بهداشتی دیجیتالی
برخی شیرآلات نیز به مدل‌های دیجیتالی مشهور هستند که تمام تنظیمات مربوط به آب از طریق دستگاه کنترل می‌شود.
این دسته جدیدترین انواع شیرآلات لوکس خارجی هستند که وارد بازار شده‌اند. مجهز به یک صفحه نمایشگر دیجیتال هستند که با استفاده از آن می‌توان قطع و وصل شدن جریان آب، شدت فشار و دمای آن را تنظیم نمود.
آنها مجهز به یک صفحه دیجیتال برای کنترل ورود و خروج آب و تنظیم دمای آن می‌باشد. این صفحه دیجیتال حجم آب و درجه حرارت آن را بر اساس سانتی‌گراد نشان می‌دهد.
شیرآلات پدالی
این نوع شیرآلات نیازی به انرژی برق و باطری ندارند و تنها کافی است که مصرف کننده پای خود را روی پدالی که در زیر روشویی قرار داده شده، فشار دهد. همچنین فشار آب خروجی را نیز می‌توان متناسب با میزان فشار دادن پدال به راحتی تنظیم کرد.
شیرآلات پدالی نیز مانند شیرآلات هوشمند از مناسب‌ترین گزینه‌ها برای استفاده در سرویس‌های بهداشتی عمومی مثل فرودگاه‌ها، مساجد، مدارس، مراکز خرید، ادارات، هتل‌ها، رستوران‌ها و غیره به شمار می‌روند.
این مدل از شیرآلات به دلیل آنکه هیچ‌گونه تماسی میان دست‌ها با اهرم شیر برقرار نمی‌شود، احتمال انتقال بیماری‌های میکروبی و ویروسی را به حداقل می‌رساند. همچنین مقدار مصرف آب نیز در این شیرآلات کمتر از انواع دیگر است. زیرا سرعت قطع جریان آب بالا است.
امروزه شیرآلاتی که به صورت پدالی ساخته می‌شوند قابلیت تنظیم دمای آب و مقدار مصرف را دارند و از پدال جمع شونده به منظور تمیزکاری آسان، برخوردار هستند. این نوع شیرآلات به واسطه مکانیزم مکانیکی خود عمر طولانی دارند.